Mevsimler değiştikçe gardırobumuz değiştiği gibi tükettiğimiz besinleri, yemekleri, içecekleri de değiştirmeliyiz. Aksi takdirde vücudumuz değişen sıcaklığa uyum sağlamada zorlanabilir. Yazın artan terlemeyle birlikte daha fazla sıvı ve elektrolit kaybı gerçekleşeceğinden bu kayıplar acilen yerine konulmalıdır. Vücuttan su kaybını arttıran ve diüretik etkili besinlerden, içeceklerden de uzak durulmalıdır. Bu sebeple sizler için yaz aylarında tüketilmesi ve uzak durulması gereken besinleri ve nelere dikkat etmeniz gerektiğini araştırdık.
Yaz Mevsiminde Beslenmenin Önemi
Her mevsim doğa bize birbirinden farklı besinler sunuyor. Böylece vücudun, mevsime adaptasyonuna da yardımcı oluyor. Yazın vücudumuz daha fazla sıvıya ihtiyaç duyduğu için yaz meyve sebzeleri de içerik olarak daha fazla su bulundurur.
Ayrıca yaz meyve sebzeleri güneşten daha çok faydalanarak yetişen besinler olduğu için kas-iskelet sistemimiz için de oldukça önemli vitamin ve mineraller içermektedir.
Ayrıca yaz meyve sebzelerini uygun koşullarda konserve halinde muhafaza edebilirsek diğer mevsimlerde de daha yüksek vitamin –mineral içerikli olarak tüketebiliriz.
Besinler Neden Kendi Mevsimlerinde Tüketilmeli?
Mevsiminde tüketilen besinler ekstra daha lezzetli olurlar. Vitamin, mineral ve diğer temel besinler açısından daha zengin içeriğe sahip olurlar. Mevsimi olmayan gıdaların tüketilmesi, meyve ve sebzelere taze kalmaları için uygulanan kimyasallar ve koruyucuların da tüketilmesi riskini beraberinde getirebilir.
Yazın Hangi Sebzeler Tüketilmelidir?
- Kabak:
Yüksek su içeriğine sahip olmasının yanı sıra, kalsiyum açısından da zengindir, bu da onları kemikler için önemli yapar. Çağlar boyunca mide sorunları, yüksek kolesterol tedavisi ve kan şekerini düzenlemek için tüketilmektedir.
- Semizotu:
A,B,C,E vitaminleri içerir. Omega-3 içeriği yüksektir. Yüksek lif içeriğiyle kolesterol düşürücü etkisi vardır. İdrar söktürücü ve toksin temizleyici özelliği vardır. Salatalarda sıklıkla tercih edilebilir.
- Salatalık:
Salatalıkların su içeriği yüksektir, bu da onları sıcak günler için vazgeçilmez hale getirir. Buna ek olarak, antioksidanlar, K Vitamini ve C Vitamini açısından zengindirler. % 96’sı sudur.
- Patlıcan:
Bağırsak sağlığı için gerekli olan lif bakımından zengindir. Buna ek olarak, genel sağlığa katkıda bulunan flavonoidler, vitaminler ve potasyum ve daha fazlasını içerir.
- Yeşil Yapraklı Sebzeler:
Yeşil yapraklı sebzeler (daha koyu) demir ve kalsiyum gibi mükemmel bir mineral kaynağıdır. Yüksek su içeriğine sahip oldukları, folat açısından zengin oldukları ve sindirim aşamasında mideyi daha fazla çalıştırdıkları için
- Taze Fasulye:
Düşük kalorilidir ve sindirimi iyileştiren lif açısından zengindir. Kemik sağlığı için gerekli olan K vitamini açısından da zengindir ve ayrıca protein, demir, çinko, folik asit, C vitamini ve antioksidanlar gibi bileşenler içerir.
- Biber:
C vitamini açısından oldukça zengindir. Kırmızı ve sarı biberlerin C vitamini biraz daha fazladır.
- Domates:
Prostat kanseri ve kalp rahatsızlıklarına iyi gelir. Güçlü bir antioksidan deposudur. İçeriğindeki potasyum tansiyonu kontrol altına alır.
- Nane:
Solunum yolu hastalıklarına iyi gelmektedir. Her gün tüketilebilir.
- Koçan Mısır:
Katarakt ve yaşa bağlı makula dejenerasyonunu önleyebilecek lutein ve zeaksantin içerir. Göz sağlığını korumada oldukça etkilidir.
- Limon/Narenciye:
Yaz aylarında artan terlemeyle birlikte vücuttan atılan potasyum için iyi bir kaynak oluşturabilirler. Böylelikle kramplar önlenebilir. Yüksek C vitamini içeriğine sahiptir. Limonata veya buzlu çay yapımında kullanılabilir.
- Bamya:
Vücudu toksinlerden arındırarak kanser hücreleriyle savaşır. İltihap sökücü özelliği vardır. A,C,K vitaminlerini bulundurur ve kemik sağlığını güçlendirir.
- Dereotu:
Sindirim sistemini düzenleyerek ödem atılmasına fayda sağlar. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Emziren annelerde süt üretimini arttırır.
- Bezelye:
Demir ve magnezyum kaynağıdır. Lif kaynağı olduğu için sindirimi düzenler ve hazımsızlığa iyi gelir. Şişkinliğe ve mide ağrısına iyi gelmektedir. A ve K vitamini içerir.
- Börülce:
Kolesterolü düşürür. A vitanini, çinko, B9 ve potasyum deposudur. Demir eksikliği anemisine iyi gelir.
Yazın Hangi Meyveler Tüketilmelidir?
- Karpuz:
Karpuz bir hidrasyon kahramanıdır ve yüksek sıcaklıklarda sıvı ihtiyacını karşılamak için tam olarak ihtiyacınız olan besindir. Su içeriği de tok hissetmenizi sağlayacaktır. Karpuz ayrıca deri hücrelerini güneş hasarından koruyan likopen içerir.
- Kavun:
Yazın en gözde, en sulu ve en sağlıklı yiyeceklerinden biri de kavunlardır. Bunları salatalarda, tatlılarda, smoothielerde, milkshakelerde kullanabilirsiniz. Mideniz için sağlıklıdırlar, kilo vermeyi hızlandırırlar ve kanser, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve soğuk algınlığı ve nezle gibi birçok yaygın sağlık sorununun önlenmesine yardımcı olurlar.
- Kiraz:
Hem besin değeri, hem de serinletici özelliği ile kiraz yaz aylarının vazgeçilmezleri arasında yerini alıyor. İçeriğindeki yoğun lif ile kolesterol seviyesini düşürücü özelliğe de sahip.
- Şeftali:
A ve C vitaminleri açısından zengin ve antioksidan deposu olarak bilinir. Meyve olarak tüketilebileceği gibi hafif tatlılarda da kullanılabilir.
- Ahududu:
Sindirim problemlerine yardımcı, vitamin-mineral içeriği yüksek ve yüksek antioksidan kapasiteli bir meyvedir.
- Üzüm:
Kanser hücreleriyle savaşarak iyi hücre sayısını arttırır. Özellikle siyah üzüm vücudu toksinlerden arındırarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
- İncir:
İncir içeriğinde sodyum, potasyum, magnezyum minerallerini ve C,B3, B6, B2, K vitaminlerini içerir ve aynı zamanda iyi bir lif kaynağıdır.
- Kayısı:
Sindirim sistemini düzenleyerek kabızlığa karşı koruyucu etki göstermektedir. Yüksek potasyum içeriğiyle kalp sağlığını korumada da etkilidir.
Yaz Mevsiminde Beslenme İçin 10 Öneri
- Soğuk şekerli meşrubatlar yerine yeşil çayı farklı şekillerde soğuk, buzlu veya karışım şeklinde tüketebilirsiniz.
- Soğuk/buzlu kahve tüketebilirsiniz. Kahve tüketimi yeterli miktarda olduğunda fayda sağlarken fazla tüketildiği takdirde vücuttan su atımını arttırabilir. Bu özellikle yaz aylarında istenmeyen bir durumdur.
- Sıvı tüketimini arttırmak ve serinlemek amacıyla soğuk çorbaları menülerinize ekleyebilirsiniz.
- Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınmalısınız; yemeklerde bitkisel sıvı yağların kullanımı, yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemlerini uygulayabilirsiniz.
- Kalori ve şeker içeriği yüksek şerbetli tatlılar yerine daha soğuk sütlü, meyveli tatlılar, dondurmaları tercih edebilirsiniz.
- Artan sıcaklıklardan dolayı besinlerin bozulma ihtimali daha fazla olacağından açıkta satılan yiyecekleri satın almaktan kaçınmalısınız.
- Fazla tuz tüketimi vücuttan su atımını arttırdığı için daha dikkatli tüketilmeli ve kişi başına günlük 5-6 gramdan fazlası tüketilmemelidir.
- Terleme miktarınız arttıkça daha fazla su tüketmelisiniz.
- Konserve salça yerine taze domates kullanmalısınız.
- Yaz meyvelerinin tüketirken içeriğindeki şeker miktarını göz ardı etmeyip çok miktarda tüketmemelisiniz.
Özet Olarak
Mevsimler değiştikçe terleme miktarımız da değişeceğinden, nasıl ki kıyafetlerimizi havanın sıcaklığına göre ayarlıyoruz, tükettiğimiz besinleri de, içtiğimiz su miktarını da aynı doğrultuda değiştirmeliyiz. Böylece vücudumuz mevsime de sıcaklığa da uyum sağlasın ve farklı tepkilere, hastalıklara maruz kalmasın. Yaz meyve sebzelerinin çeşitliliği çok fazladır. Mevsimi geçmeden miktarlarını da iyi ayarlamak şartıyla rahatça tüketebilirsiniz.
