İçerikte Neler Var?

Karpuz, tatlı ve ferahlatıcı, düşük kalorili bir yaz meyvesidir. Hidrasyonla birlikte, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar dahil olmak üzere vücudumuz için gerekli besinleri sağlar. Yaz ayları gelmişken çok severek tüketilen ve merak edilen karpuzun sağlığa faydalarını, besin içeriğini ve kimler için risk oluşturacağından bahsedeceğiz. Keyifli okumalar.

Karpuz Nedir?

Kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından tek yıllık bir bitki türüdür. Karpuz, sıcak ve ılıman iklimde yetişir. Dünyada domatesten sonra en çok üretilen meyvedir. Karpuz meyvesinin %91’i sudur ve bu da yazın susuz kalmamak için faydalıdır. Ayrıca doğal şeker içeriğiyle bireyin tatlı ihtiyacını karşılayabilir.

Karpuz ayrıca antioksidanlar içerir. Vücut, metabolizma gibi doğal süreçler sırasında serbest radikaller üretir. Ayrıca sigara, hava kirliliği, stres ve diğer çevresel baskılar yoluyla da serbest radikaller üretilebilir. Vücutta çok fazla serbest radikal olursa, oksidatif stres oluşabilir. Zira bu da hücre hasarına neden olarak kanser ve kalp hastalığı gibi hastalıklara yol açabilir. Vücut bazı serbest radikalleri doğal olarak uzaklaştırabilir ancak diyetle birlikte tükettiğimiz besinlerden gelen antioksidanlarla bu süreç desteklenebilir.

Karpuzun İyi Geldiği Organlar

Karpuz, içerdiği yüksek su oranı ve besin değeriyle birçok organın sağlıklı çalışmasına destek olur. Özellikle:

Böbrekler: Yüksek su içeriği sayesinde böbreklerin temizlenmesine yardımcı olur, toksinlerin vücuttan atılmasını kolaylaştırır.
Kalp: İçerdiği likopen adlı antioksidan kalp sağlığını destekler ve damar tıkanıklığı riskini azaltır.
Sindirim Sistemi: Lif içeriğiyle sindirimi destekler, bağırsak hareketlerini düzenler.
Cilt ve Göz Sağlığı: A ve C vitamini açısından zengin olması cildi nemli tutar ve göz sağlığını korur.

Karpuzun Faydaları Nelerdir?

1) Astım Önleme

Bazı uzmanlar serbest radikallerin astım gelişimine katkı sağladığını söyler. C vitamini de dahil olmak üzere akciğerlerde belirli antioksidanların varlığı astım riskini azaltabilir.

Örneğin yaklaşık 154 gram (g)ağırlığındaki bir bardak karpuz, 12,5 miligram (mg) C vitamini sağlar. Bir kişinin günlük ihtiyaçlarının %15’ini karşılar.

2) Tansiyon

2012 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar, karpuz özütünün, obezite ve erken hipertansiyonu olan orta yaşlı insanların ayak bileklerinde ve çevresinde kan basıncını azalttığını bulmuşlardır.
Karpuzdaki antioksidanlardan L-sitrülin ve L-arginin, arterlerin işlevini iyileştirerek kan basıncını azaltabilir.
Karpuzdaki bir başka antioksidan olan likopen, kalp hastalığına karşı korunmaya yardımcı olabilir. HDL kolesterol ile bağlantılı iltihabı azaltabilir.
Fitosteroller, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) veya "kötü" kolesterolün yönetilmesine yardımcı olabilecek bitki bileşikleridir ve karpuzda 3,08 mg fitosterol bulunur.

3) Kanser

Serbest radikallerin bazı kanser türlerinin gelişiminde rol oynayabileceğini belirtilmektedir. Sebep oldukları oksidatif stres, DNA hücre hasarına neden olabilir.
C vitamini gibi karpuzdaki diyet antioksidanları, serbest radikallerle savaşarak kanseri önlemeye yardımcı olabilir.

4) Sindirim ve düzenlilik

Karpuz yüksek su içeriğine sahiptir ve ayrıca bir miktar lif sağlar. Böylece, kabızlığı önleyerek ve bağırsak hareketlerinin düzenliliğini destekleyerek sağlıklı bir bağırsağın desteklenmesine yardımcı olur.

5) Hidrasyon

Su, sağlık yaşam ve yaşamın devamlılığını sağlamak için gereklidir. Karpuzun yaklaşık %90’ı sudur ve ayrıca potasyum gibi elektrolitler sağlar. Sıcak yaz aylarında iyi bir sağlıklı atıştırmalık seçeneğidir.

6) Beyin Ve Sinir Sistemi

Kolin, karpuzda bulunan bir antioksidandır ve vücutta çok sayıda işlevi vardır. Böylelikle beyin ve sinir sistemi faaliyetlerini olumlu yönde arttırabilir.

İşlev ve faaliyetler:

kas hareketi
öğrenme ve hafıza
hücre zarlarının yapısını korumak
sinir uyarılarının iletimi
erken beyin gelişimi

7) Kas ağrısı

Karpuz ve karpuz suyu, sporcularda egzersiz sonrası kas ağrısını azaltabilir ve iyileşme süresini kısaltabilir.
Fibromiyaljisi olan kişiler kronik ağrı yaşarlar ve onlar için de ağrıyı azaltmada faydalıdır.

8) Deri

Karpuz vücudun ihtiyacı olan kollajeni üretmek için gerekli olan C vitaminini içerir. Kollajen, hücre yapısı ve bağışıklık fonksiyonu için gereklidir. C vitamini de yara iyileşmesini destekler.
Çalışmalar C vitamininin yaşa bağlı yaralanma riskini azaltmakla birlikte cilt sağlığının desteklenmesine de fayda sağladığını gösteriyor.

9) Metabolik sendrom

Karpuz obezite ve kardiyovasküler hastalıklar dahil olmak üzere metabolik sendromun belirtilerini iyileştirebilir. Yapılan bir çalışmada 4 hafta karpuz yiyenlerde:

Kanlarında daha yüksek antioksidan seviyeleri
Düşük vücut ağırlığı ve vücut kitle indeksi ( BMI )
Düşük sistolik kan basıncı
İyileştirilmiş bel-kalça oranı görülmüştür.

Diüretik Özellikler

10) Bazı insanlar vücutlarının fazla suyu ve tuzu atmasına yardımcı olmak için idrar söktürücü ilaçlar kullanabilir. Vücuttaki fazla suyu ve tuzu atmak böbrek sorunları, yüksek tansiyon ve diğer rahatsızlıkları olan kişiler için faydalı olabilir. Ancak ilaca gerek kalmadan da karpuz tüketerek doğal idrar söktürücü ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.

Karpuzun Besin İçeriği

Besin	1 su bardağı büyüklüğünde karpuz	Günlük yetişkin gereksinimi
Enerji (kalori)	46.2	1,800 – 3,000
Karbonhidrat (g)	9,6 g şeker dahil 11,6	130
Lif (g)	0.6	22.4 – 33.6
Kalsiyum (mg)	10.8	1,000 – 1,200
Fosfor (mg)	16.9	700
Magnezyum (mg)	15.4	320 – 420
Potasyum (mg)	172	4,700
C vitamini (mg)	12.5	75 – 90
Folat (mcg, DFE)	4.6	400
Kolin (mg)	6.3	425 – 550
A vitamini, RAE (mcg)	43.1	700 – 900
Beta karoten (mcg)	467	Veri yok
Lutein ve zeaksantin (mcg)	12,3 mikrogram	Veri yok
likopen (mcg)	6,980	Veri yok
Fitosteroller (mg)	3.08	Veri yok

Karpuz ayrıca şunları da içerir:

Tiamin, niasin ve riboflavin gibi B vitaminleri
Çinko, manganez, selenyum , florür ve diğer temel mineraller
Triptofan, lösin, lisin, arginin, ve diğer antioksidanlar

Karpuz Tüketmek İçin Öneriler

Meyve Suyu: Egzersizden sonra veya sıcak bir gün için mükemmel olan soğuk, ferahlatıcı, elektrolitli bir içecek için dilimlenmiş karpuz ve birkaç buzu blenderden geçirebilirsiniz.
Salata: Lezzetli ve sağlıklı bir salata için ıspanak yapraklarıyla birlikte karpuz, nane ve taze beyaz peyniri kullanabilirsiniz.
Smoothie: Karpuzdan smoothie yapabilir veya ekstra lezzet sağlamak için portakal suyuyla birleştirebilirsiniz. Meyve suyunun lifi parçaladığını ve şekerin daha kolay emilmesini sağladığını unutmayın. Şeker hastalığı olan kişiler, meyve suyu içmek yerine taze, bütün karpuz yemeyi tercih etmelidir.
Kavrulmuş tohumlar: Lezzetli bir atıştırmalık yapmak için karpuz tohumlarını fırında 15 – 20 dakika kavurun.

İnsanlar hazır meyve suları ve şekerlemelerin paketlerini kontrol etmelidir, çünkü bunlara şeker eklenmiş olabilir ve sağlıklı değildir. Karpuzu bütün olarak yemek en sağlıklı seçenektir.

Karpuzun İyi Gelmediği Durumlar

Bazı sağlık sorunlarında karpuz tüketimi önerilmez veya sınırlı olmalıdır:

Şeker Hastalığı (Diyabet): Karpuzun glisemik indeksi yüksektir. Kan şekerini hızlı yükseltebilir.
Böbrek Yetmezliği: Fazla tüketilmesi potasyum seviyesini artırabilir, bu da böbrek yetmezliği olan kişilerde sorun yaratabilir.
Alerji: Karpuz bazı kişilerde nadir de olsa alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS): Fazla miktarda karpuz tüketimi, hassas bağırsaklarda gaz ve şişkinliğe sebep olabilir.

Karpuzun En Faydalı Kısmı

Karpuzun farklı bölümleri sağlık açısından faydalıdır:

Kırmızı Etli Kısım: Likopen, C vitamini ve su açısından zengindir.
Kabuk Altı Beyaz Bölüm: Çoğu kişi tüketmese de bu bölüm, sitrülin adlı aminoasit bakımından zengindir. Bu madde kan dolaşımını iyileştirir ve sporcuların performansını artırabilir.
Çekirdekler: Kavrulduğunda protein, magnezyum ve iyi yağ asitleri kaynağıdır.

Özet Olarak

Karpuz dünyada en çok üretilen meyvelerden olup bol besleyici içeriğe sahiptir. İçeriğindeki aminoasitler, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar ile astımı iyileştirme, kanser riskini azaltma, metabolik sendromda iyileşme sağlama, beyin fonksiyonlarını arttırma, tansiyonu düşürme, kas ağrısını azaltma, hidrasyonu sağlama gibi birçok faydası bulunur. Ancak tüketim miktarı ve şekline göre diyabeti olan hastalarda yan etki gösterebilir. Alerjisi olan insanlar içinde anaflaksiye yol açabileceğinden dikkatli olunmalıdır.